Küresel piyasalarda son günlerde dikkatler, başta ABD olmak üzere döviz hareketliliğine ve Trump’ın Fed başkanlığı ile ilgili sinyallerine çevrildi. Dolar endeksi, büyük para birimleri karşısında üç yıl sonra ilk kez 97,076 seviyesini test ederek Mart 2022’den bu yana en düşük düzeyini gördü. Bu düşüş, yatırımcılarda ciddi tedirginlik yaratırken, Fed’in geleceğinin sorgulandığı bir döneme işaret ediyor.
Dolar endeksindeki sert gerilemenin ana kaynağı ABD’nin eski başkanı ve yeniden başkanlık için yarışan Donald Trump’ın Fed koltuğu için hazırladığı sürpriz planlar oldu. Son günlerde artan kulis bilgilerine göre Trump, eylül ya da ekim ayında Fed Başkanı Jerome Powell’ın yerine yeni bir isim açıklamaya hazırlanıyor. Trump’ın geçmişte sıkça Powell’a yönelik eleştirilerde bulunması ve bu kez erken bir değişiklik ihtimalini masaya koyması, para piyasalarında Fed’in bağımsızlığına duyulan güveni ciddi biçimde sarstı.
Ekonomik bağımsızlık, uluslararası piyasalarda ABD ekonomisinin lokomotif gücü olarak görülürken, bu gelişmeler hem döviz kurlarında hem de değerli metal fiyatlarında dalgalanmalara yol açtı. Peki, bundan sonra dolar ve diğer para birimleri arasında nasıl bir denklem şekillenecek?
## Dolarda Sert Düşüş: Hangi Paritelerde Ne Oldu?
Finans çevrelerinde dikkat çeken bir diğer unsur ise doların başta avro, İsviçre frangı ve Japon yeni olmak üzere diğer kritik para birimleri karşısında da hızlı değer kaybetmesi oldu. İşte öne çıkan değişimler:
– Avro/dolar kuru 1,1743 seviyesine ulaşarak Eylül 2021’den bu yana en yüksek noktaya çıktı.
– Dolar/İsviçre frangı paritesi, 0,7980 ile 13 yılın en dip seviyesini gördü ve güvenli liman arayışında olan Avrupalı yatırımcılar için frenin boşaldığı bir piyasayı gündeme getirdi.
– Dolar/yen paritesi 143,75’e kadar geriledi. Bu, yatırımcıların özellikle Asya piyasalarında dolar pozisyonlarını ciddi oranda azalttığını gösteriyor.
– Altının ons fiyatı ise yüzde 0,4 yükselişle 3.347 dolara ulaştı. Dolar zayıfladığında geleneksel olarak başvurulan değerli metaller yine güvenli liman işlevi gördü.
Görünen o ki, sadece ABD iç siyasi kararları değil; aynı zamanda küresel jeopolitik gelişmeler de Amerikan dolarının seyrinde belirleyici rol oynuyor.
## Trump’ın Fed Kararı: Ekonomik İstikrar Tehlikede mi?
The Wall Street Journal’ın ortaya attığı iddialar piyasada adeta bomba etkisi yarattı. Habere göre, Trump; Fed’in başına getirmeyi düşündüğü isimler konusunda birden fazla alternatifi aday havuzunda tutuyor. Bu isimler arasında Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, eski Fed Guvernörü Kevin Warsh ve Dünya Bankası’nın eski başkanı David Malpass öne çıkıyor. Ayrıca Hazine Bakanı Scott Bessent ile Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller’ın da adı kulislerde anılıyor.
Analistler, Powell’ın görev süresinin Mayıs 2026’ya kadar devam etmesine rağmen, Trump’ın böyle bir adımla “gölge başkan” rolüne soyunup, erken müdahale riskini ortaya koyabileceği görüşünde. Yatırımcıların en çok tedirgin olduğu noktalardan biri de, Fed’in siyaset üstü duruşunun zedelenmesi ve ABD finansal istikrarının sarsılması.
Küresel finans çevreleri, bu süreçte bağımsız, milli ekonominin ve kurumların dirayetine dikkat çekiyor. Türk yatırımcıları açısından da bu süreç; dışarıdan gelen ekonomik dalga etkilerine karşı milli ekonomi kavramının ve bağımsız politika üretiminin ne kadar değerli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
## Jeopolitik Gelişmeler ve Altın Fiyatlarına Etkisi
Dolar açısından belirleyici olan tek faktör ABD iç siyaseti değil. Son dönemde İsrail ile İran arasında sağlanan ateşkes ve bölgede azalan jeopolitik gerilim, dolar üzerinde ek bir baskı yarattı. Piyasaların yakından izlediği analistlerden Ballinger Group FX’ten Kyle Chapman, kısa vadede İran-İsrail gerginliğinin gündemden geriye ittiğini, ancak asıl baskının Fed ile ilgili endişelerden kaynaklandığını belirtti.
Küresel etkileşim ağının giderek genişlediği günümüzde, jeopolitik gelişmeler ise finans piyasalarını sil baştan şekillendirebiliyor. Türk ekonomisi ve yatırımcısı açısından bu tür dalgalanmalar, dövizin oynaklığının ne kadar kritik bir mesele olduğunu bir kez daha gösteriyor. Siyasi bağımsızlık ve ekonomik dayanışma yolunda atılacak her adım, hem iç piyasada istikrarı, hem de milli gücümüzü pekiştirici nitelikte.
## Dolar Nereye Gidiyor: Sıradaki Senaryo Ne?
Uzmanlar, doların önümüzdeki dönemde daha da zayıflaması için gözlerin ABD’den açıklanacak yeni istihdam verilerinde olacağını vurguluyor. Peki sizce, ABD ekonomisinde yaşanan bu kırılma, küresel dengeleri uzun vadede nasıl etkileyecek? Amerika’da atılacak herhangi bir siyasi veya ekonomik adımın, euro ve altın başta olmak üzere diğer stratejik varlık fiyatlarını hangi boyutta etkilemesi bekleniyor?
Siz bu gelişmeleri uluslararası güç dengeleri ve Türkiye’nin milli menfaatleri açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? Yorumlarınız bizim için değerli! Fikirlerinizi aşağıda paylaşarak tartışmaya katkı sunabilirsiniz.
Meta açıklaması, başlık ve haber metni ayrı bölümlerde hazırlanmıştır.
